Với người mới bắt đầu “bước chân vào cửa thiền” thì việc thiền sao cho đúng là điều luôn được quan tâm đến. Rất nhiều điều bạn sẽ phải tìm hiểu và thực hành để từng bước tiến sâu hơn trên con đường thiền tập. Nhưng trước tiên, hãy bắt đầu bằng những bước cơ bản qua việc tìm hiểu các tư thế giúp bạn ngồi thiền đúng cách tùy theo khả năng và điều kiện của mình.
3 tư thế được giới thiệu dưới đây là 3 tư thế ngồi cơ bản được áp dụng phổ biến nhất. Cũng như chiều hướng tăng lên về độ khó của mỗi thế ngồi thì lợi ích mà chúng đem lại cho người tập cũng tương đương. Vậy nên, hãy cố gắng để có thể ngồi thiền ở những tư thế có độ khó cao hơn các bạn nhé!
1. Ngồi xếp bằng
Tư thế ngồi xếp bằng thì quen thuộc với các bạn quá rồi. Bạn chỉ cần ngồi khoanh chân lại, giữ thẳng lưng, hai tay thả lỏng trên đầu gối hoặc bắt ấn Tam muội.
Tư thế này dành cho người mới tập thiền hoặc người có vấn đề liên quan tới chân mà không thể ngồi bán già hay kiết già được. Do càng lớn tuổi, xương khớp của con người càng trở nên kém linh hoạt, nếu không luyện tập yoga hay thể dục thể thao thường xuyên thì chúng ta khó có thể ngồi ở những tư thế có mức độ khó hơn. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở tư thế ngồi xếp bằng thì cột sống của bạn sẽ nhanh chóng bị trùng xuống khi đang ngồi thiền, cơ thể dễ bị ngả về trước, lưng nhanh mỏi và khiến tâm trí trở nên phân tán.
2. Ngồi bán già
Ngồi bán già là cách ngồi gác một chân lên bắp vế chân kia. Cụ thể là lấy bàn chân trái gác lên bắp vế phải, bàn chân phải ở dưới bắp vế trái. Hoặc lấy bàn chân phải gác lên bắp vế trái, bàn chân trái ở dưới bắp vế phải. Tùy theo cơ thể, bạn sẽ cảm thấy có chút khác biệt khi đổi giữa hai chân ở tư thế này.
Dù sao, hãy tìm cho mình tư thế phù hợp và thoải mái nhé! Chỉ ngồi tư thế bán già này thôi thì bạn đã giữ cho cột sống thẳng hơn, không dễ bị nghiêng ngả trong quá trình ngồi thiền, tuy sự trùng xuống thì vẫn có thể diễn ra.
Tư thế này cũng khá dễ thực hành nếu chân bạn chưa quá cứng. Trước khi ngồi, bạn nên tập một vài động tác khởi động nhẹ cho cơ đùi, háng và cổ chân là có thể vào tư thế thoải mái hơn.
3. Tư thế kiết già
Tư thế kiết già (hay còn gọi là tư thế hoa sen) là tư thế đúng nhất, thích hợp nhất cho việc ngồi thiền.
Để ngồi được kiết già đúng cách, ban đầu bạn ngồi xếp bằng tự nhiên, dùng hai bàn tay nắm bàn chân phải từ từ gấp chân lại và đặt bàn chân lên đùi trái, gót chân ép sát bụng, lòng bàn chân ngửa lên trời.
Kế tiếp, các bạn dùng hai bàn tay nắm bàn chân trái gấp lại, đặt bàn chân trái lên đùi phải, kéo nhẹ gót chân vào sát bụng, bàn chân ngửa lên trời.
Đọc vậy thôi nhưng vì xương khớp ở chân của những người trưởng thành cứng rồi nên rất khó khăn để có thể ngồi được tư thế này. Nó đòi hỏi bạn phải có sự kiên trì tập luyện, vượt qua những đau đớn ban đầu để có thể thực hiện tư thế một cách thuần thục. Như Zen ‘tuổi cao sức yếu’ rồi nên phải mất 3 tháng tập luyện thường xuyên mới vắt kiết già được ngon nghẻ.
Tập yoga thường xuyên là một phương pháp giúp cho các cơ và khớp trong cơ thể chúng ta trở nên linh hoạt, khiến quá trình tập luyện ngồi theo tư thế kiết già cũng được rút ngắn lại. Hơn nữa, yoga không những làm chúng ta có được thể chất khỏe mạnh mà cũng làm cho tinh thần của chúng ta trở nên tỉnh thức. Do đó, kếp hợp thiền và yoga sẽ giúp bạn có được sức khỏe toàn diện cả bên trong lẫn bên ngoài.
Những lưu ý để ngồi thiền đúng
Trên đây là 3 tư thế giúp bạn ngồi thiền đúng cách, tùy theo thể lực và khả năng mà bạn chọn cho mình tư thế phù hợp. Một điều cần chú ý khi ngồi ở bất kể tư thế nào đó là bạn phải luôn giữ lưng thẳng.
Bởi khi thiền sẽ có một dòng năng lượng đi từ cột sống tới não, nếu ta gục xuống hay ủ rũ với lưng cong sẽ ngăn cản dòng năng lượng này, làm suy giảm hơi thở và giảm sự tập trung, tỉnh thức của tâm trí. Khi ngồi thẳng được, lưỡi bạn để chạm nhẹ lên nóc hàm trên. Mắt nhắm nhẹ nhàng (không quá chặt).
Tư thế kiết già là tư thế khó thực hành nhất nhưng lại đem đến lợi ích to lớn nhất. Bài viết “Lợi ích của tư thế kiết già” sẽ cho bạn biết những điều kì diệu mà tư thế này mang đến cho con người.
Hy vọng, với những chia sẻ trên đây về các tư thế ngồi thiền cơ bản, các bạn sẽ có bước khởi đầu vững chãi trên con đường thiền tập của mình, để qua đó nhận được những lợi ích lớn lao mà thiền đem lại. Chúc bạn ngày một an lạc hơn.
Little Chap – hoitho.vn
