Tập thể dục đem lại lợi ích cho cơ thể như thế nào thì tập thiền cũng rèn luyện não bộ với hiệu quả tương tự.
Từ lâu, công dụng của thiền định đã được nhiều người biết đến. Bên cách khả năng làm giảm stress, thư giãn đầu óc, giảm huyết áp,… thiền định còn tác động tích cực đến não bộ tương tự như cách các bài tập aerobics tác động lên cơ thế. Muốn khỏe mạnh lâu dài, bạn không chỉ cần một cơ thể săn chắc mà còn cả một bộ óc minh mẫn. Thể chất dù khỏe khoắn đến đâu mà tinh thần kiệt quệ thì cũng chẳng để làm gì.
Dưới đây là 7 tác dụng kỳ diệu mà thiền định đem tới cho não bộ
Bài tập cardio giúp tim khỏe hơn bằng cách tăng nhịp tim. Do đó, trái tim của người chăm chỉ tập aerobic sẽ tốn ít sức hơn để bơm cùng một lượng máu mà trái tim người bình thường bơm khi đang nghỉ ngơi. Não bộ cũng hoạt động như vậy. Trạng thái thiền sẽ tăng cường khả năng tập trung và kiểm soát của não bộ. Sau khi thiền xong, các khu vực điều khiển khả năng tập trung của não bộ sẽ được tăng cường. Nhớ đó, người tập có thể chú tâm mà không đòi hỏi quá nhiều công sức.
Khi tập thể dục, cơ thể sẽ chịu rất nhiều áp lực. Qua từng bài tập thể dục, giới hạn của cơ thể càng được đẩy lên cao hơn, giúp hình thành cơ bắp dần dần. Trạng thái thiền cũng giúp tâm trí con người đạt được hiệu quả tương tự. Nhờ đó, khả năng tập trung của não bộ được cải thiện qua từng lần tập. Đến những buổi thiền tiếp theo, người tập sẽ đạt được trạng thái thiền nhanh hơn và sâu hơn.
Tập thể dục giúp cải thiện các phản ứng hóa học trong não, và thiền định có thể làm điều tương tự. Tập thể dục giúp não bộ bằng cách tiết ra chất dẫn truyền thần kinh có tên là endorphin. Quá trình này lại tạo ra hiện tượng “runner’s high” – được hiểu là cảm giác hưng phấn đến kỳ lạ. Thiền định cũng giúp não bộ sản sinh ra các chất dẫn truyền thần kinh tương tự. Nó cũng tăng cường DHEA, GABA, serotonin và melatonin trong máu. Những hợp chất này giúp chúng ta ngủ ngon, điều tiết cảm xúc và giảm trầm cảm. Nếu tập thể dục khiến nồng độ cortisol của chúng ta tăng đến mức có hại, thiền định lại giúp giảm thiểu chúng, ngăn ngừa nguy cơ bị loãng xương, mất cân bằng đường huyết và stress lâu dài.
Thông qua việc rèn luyện thể chất và tinh thần, người tập có thể trở nên tự tin hơn. Các bài tập thể dục thể chất giúp chúng ta đạt được mục tiêu và đem lại một cơ thể săn chắc, còn thiền định cho phép chúng ta tạm rời các mục tiêu và những nỗi lo lắng về cơ thể. Chính những giây phút nghỉ ngơi như vậy sẽ giúp chúng ta tìm ra các giải pháp mới, các cách thức mới để xử lý vấn đề. Trọng trạng thái thiền định, chúng ta học cách không đánh giá bản thân một cách quá khắc nghiệt. Nhất là khi đánh giá cơ thể mình, chúng ta nên nhẹ nhàng và khoan dung. Chỉ khi nhìn nhận cơ thể bằng con mắt tích cực, chúng ta mới nâng cao được lòng tự trọng của mình.
Tập thể dục và thiền đều giúp chúng ta hít thở nhiều khí oxi hơn. Lượng oxi gia tăng trong lúc tập thể dục sẽ đưa chất dinh dưỡng đi tới các cơ bắp và mô. Nó cũng giúp giải phóng các chất độc hại thông qua hành động thở ra. Thiền định cũng áp dụng kỹ thuật thở tương tự để cải thiện hoạt động vận chuyển oxi dọc khắp cơ thể. Cả tập thể dục và thiền đều đem lại tác dụng tương tự nhau.
Hầu hết các bài tập thể dục đều có động tác duỗi, giãn cơ. Điều này giúp làm tăng độ dẻo dai, ngăn ngừa chấn thương ở phần gân, khớp. Tương tự với não bộ, thiền cũng mở rộng tâm trí nhằm bảo vệ nó khỏi các tổn thương, giúp gia tăng vùng chất xám trong não. Vùng chất xám này chịu trách nhiệm về các hoạt động nhận thức và đưa ra quyết định.
Vận động viên được huấn luyện để kiểm soát toàn bộ cơ thể trong suốt quá trình tập. Anh ta sẽ thả lỏng các cơ bắp không dùng đến và làm nóng các cơ bắp cần sử dụng. Người tập chạy sẽ thả lòng cơ hàm và vai, để năng lượng có thể tập trung vào chân. Đây cũng chính là cơ chế nền tảng của thiền đối với não bộ. Người tập thiền sẽ buông bỏ mọi suy nghĩ, chỉ tập trung vào ngọn nến trước mặt hoặc vào bài tụng của mình. Mọi thứ khác đều phải đặt sang một bên. Nhờ đó, não bộ sẽ học được cách tập trung năng lượng cho những suy nghĩ quan trọng, giống như cách cơ thể phân bố năng lượng hợp lý trong quá trình tập thể dục.
Theo Ngọc Hà
Tri thức trẻ
Tri thức trẻ
