Vấn đề sức khỏe tinh thần của người cao tuổi
Theo một nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ người cao tuổi mắc các vấn đề sức khỏe tinh thần như trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ,… đang có xu hướng gia tăng. Ở Việt Nam, ước tính có khoảng 30% người cao tuổi mắc các vấn đề sức khỏe tinh thần.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy giảm sức khỏe tinh thần của người cao tuổi, bao gồm:
– Thay đổi sinh lý: Khi về già, cơ thể con người bắt đầu có những thay đổi về sinh lý như giảm chức năng các cơ quan, suy giảm khả năng miễn dịch,… Những thay đổi này có thể dẫn đến những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, lo lắng, thất vọng,…
– Thay đổi tâm lý: Khi về già, con người có thể phải đối mặt với nhiều thay đổi về tâm lý như nghỉ hưu, mất đi người thân, bạn bè,… Những thay đổi này có thể dẫn đến những cảm xúc tiêu cực như cô đơn, lạc lõng, mất mát,…
– Môi trường sống: Khi về già, con người có thể phải sống một mình, không có người thân chăm sóc, hoặc sống trong môi trường không được hỗ trợ. Những điều này có thể dẫn đến cảm giác cô đơn, lạc lõng, thiếu quan tâm,…
Giải pháp chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người cao tuổi
Để chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người cao tuổi, cần có sự chung tay của cả gia đình và xã hội. Dưới đây là một số giải pháp cụ thể:
Giải pháp 1: Tăng cường sự quan tâm, yêu thương của gia đình
Gia đình là chỗ dựa tinh thần vững chắc của người cao tuổi. Vì vậy, các thành viên trong gia đình cần dành thời gian trò chuyện, lắng nghe, chia sẻ với người cao tuổi. Hãy luôn bên cạnh các cụ, động viên và khích lệ các cụ.
Cụ thể hóa hành động:
● Dành thời gian trò chuyện, hỏi han về cuộc sống, sức khỏe, sở thích của người cao tuổi.
● Lắng nghe những tâm tư, tình cảm, nỗi niềm của người cao tuổi.
● Chia sẻ những câu chuyện vui, những kinh nghiệm sống tích cực với người cao tuổi.
● Hỗ trợ người cao tuổi tham gia các hoạt động xã hội, cộng đồng.
Giải pháp 2: Khuyến khích người cao tuổi tham gia các hoạt động xã hội
Tham gia các hoạt động xã hội là cách giúp người cao tuổi kết nối với mọi người, giảm bớt cảm giác cô đơn, lạc lõng. Bạn có thể khuyến khích người cao tuổi tham gia các câu lạc bộ, hội nhóm dành cho người cao tuổi, hoặc tham gia các hoạt động cộng đồng, tình nguyện.
Cụ thể hóa hành động
● Khuyến khích người cao tuổi tham gia các câu lạc bộ dưỡng sinh, văn nghệ, thể dục thể thao.
● Khuyến khích người cao tuổi tham gia các hoạt động tình nguyện tại địa phương.
● Khuyến khích người cao tuổi tham gia các hoạt động cộng đồng như đi thăm hỏi, chăm sóc người già neo đơn, trẻ em mồ côi,…
Giải pháp 3: Giúp người cao tuổi duy trì lối sống lành mạnh
Một lối sống lành mạnh sẽ giúp người cao tuổi có sức khỏe thể chất và tinh thần tốt hơn. Hãy khuyến khích người cao tuổi ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc,…
Cụ thể hóa hành động
● Khuyến khích người cao tuổi ăn nhiều rau xanh, trái cây, các thực phẩm giàu protein,…
● Khuyến khích người cao tuổi tập thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe như đi bộ, đạp xe, yoga,…/p>
● Khuyến khích người cao tuổi đi ngủ sớm, ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày.
Giải pháp 4: Hỗ trợ người cao tuổi tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần
Nếu người cao tuổi có những biểu hiện của các vấn đề sức khỏe tinh thần như trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ,… bạn nên đưa các cụ đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Cụ thể hóa hành động
● Nếu người cao tuổi có biểu hiện trầm cảm, bạn có thể đưa các cụ đến gặp bác sĩ tâm thần để được chẩn đoán và điều trị bằng thuốc hoặc liệu pháp tâm lý.
● Nếu người cao tuổi có biểu hiện lo âu, bạn có thể đưa các cụ đến gặp bác sĩ tâm lý để được tư vấn và các cục các kỹ năng giải tỏa căng thẳng, lo âu.
● Nếu người cao tuổi có biểu hiện rối loạn giấc ngủ, bạn có thể đưa các cụ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị bằng thuốc hoặc các biện pháp trị liệu không dùng thuốc.
Câu chuyện của bà Nguyễn Thị Thanh, 70 tuổi, ở Hà Nội là một ví dụ điển hình cho thấy tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người cao tuổi.
Bà Thanh là một người phụ nữ tần tảo, đảm đang, luôn hy sinh cho gia đình. Khi các con trưởng thành, lập gia đình và ra ở riêng, bà Thanh cảm thấy cô đơn, lạc lõng. Bà thường xuyên suy nghĩ nhiều, lo lắng về cuộc sống của con cháu. Điều này khiến bà Thanh bị trầm cảm, mất ngủ, sức khỏe suy giảm.
May mắn thay, con cháu của bà Thanh đã nhận ra vấn đề của bà và đưa bà đi khám bệnh. Sau một thời gian điều trị, bà Thanh đã dần hồi phục sức khỏe tinh thần. Bà Thanh chia sẻ: “Nếu không có sự quan tâm, giúp đỡ của con cháu, tôi không biết mình sẽ như thế nào. Tôi rất biết ơn các con đã luôn ở bên cạnh, động viên và giúp đỡ tôi.”
Lời nhắn nhủ
Câu chuyện của bà Thanh là một lời nhắc nhở cho chúng ta về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người cao tuổi. Hãy dành thời gian quan tâm, yêu thương và chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người cao tuổi để các cụ có một cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc và khỏe mạnh cùng con cháu.
